استعمال دخانیات می تواند اثرات منفی طولانی مدت برروی بدن داشته باشد، از جمله بیماری قلبی، سرطان،دیابت و … تنباکو و سیگار حاوی مواد ناایمن از استون و قطران ، نیکوتین و مونوکسید کربن هستند که می توانند برروی ریه ها و سایر اندام های بدن تأثیر بگذارند. سیگار می تواند عوارض مداوم و اثرات طولانی مدت بر سیستم بدن شما بگذارد. در‌حالی که سیگار خطر ابتلا به برخی بیماری ها مانند گلوکوم، سرطان و مشکلات مربوط به لخته شدن خون را در طول سال ها افزایش می دهد، برخی از اثرات برروی بدن بلافاصله پس از مصرف سیگار رخ می دهد. دود ناشی از سیگار به‌طور باورنکردنی برای سلامتی بدن مضر است.همچنین هیچ راه مطمئنی برای استفاده از آن وجود ندارد با ترک سیگار و جایگزین کردن آن با پیپ،سیگار الکترونیکی و یا قلیان تغییری در عوارض ناشی از استعمال دخانیات ایجاد نمیشود اما شما میتوانید با ترک سیگار یا محصولات حاوی تنباکو بسیاری از این اثرات را از بین ببرید.
عوارض مصرف سیگار
-
سرطان
سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را تقریباً در هر نقطه از بدن شما افزایش دهد. این لیستی خلاصه از انواع سرطان ها در اثر مصرف سیگار میباشد: مثانه نای، برونش و ریه مری حنجره کبد پانکراس معده روده بزرگ اوروفارنکس (قاعده زبان، قسمت‌هایی از لوزه، بخش خلفی کام همگی در اوروفارنکس قرار دارند) دهانه رحم و…
-
دستگاه تنفسی
استعمال دخانیات اثرات نامطلوبی بر سلامتی کل ریه دارد که کاملا در ساختار و عملکرد ریه تاثیر می گذارد که به‌طور خلاصه موارد زیر را شامل می شود: آمفیزم: به‌معنی نابودی و تخریب پارانشیم ریوی است که منجر به از بین رفتن ویژگی ارتجاعی ریه و از بین رفتن دیوارهٔ کیسه‌های هوایی (حبابکی) ریه (آلوئول‌ها) می‌شود.همچنین می تواند باعث مشکلات خواب،قلبی،کاهش وزن و افسردگی شود. سرطان ریه: از رشد کنترل نشده سلول در بافت‌های ریه ایجاد می‌شود.اگر این بیماری درمان نشود،رشد سلولی می‌تواند در یک فرایند به نام متاستاز (Metastasis) به بیرون از ریه گسترش پیدا کند و به بافت‌های اطراف یا سایر اعضای بدن برسد.
-
دوران بارداری
سیگار خطر خونریزی غیرطبیعی در دوران بارداری و زایمان را چندین برابر می‌کند و خطرات ناشی از آن می تواند شامل موارد زیر شود: جداسازی زودرس جفت: در این شرایط جفت در رحم قبل از تولد از نوزاد جدا می‌شود. جداسازی زودرس جفت می‌تواند باعث خونریزی شدید شود که زندگی مادر و نوزاد را تهدید می‌کند. هیچ روش جراحی یا درمان برای چسباندن وجود ندارد. آسم: نوزادان و کودکان کوچک سیستم‌ایمنی نابالغی دارند که می تواند توسط دود ناشی از سیگار تحت تأثیر قرار گیرد و باعث عفونت گوش، عفونت های تنفسی و خس خس سینه در آنها شود. قرار‌گرفتن در معرض دود‌سیگار در دوران کودکی می تواند احتمال ابتلای کودک شما به آسم را با رشد او افزایش دهد. اختلال در رشد ریه: قرار گرفتن در معرض دود تنباکو و نیکوتین در دوران بارداری و پس از زایمان باعث اختلال در رشد ریه، افزایش حساسیت به عفونت های دستگاه تنفسی تحتانی، افزایش شیوع خس‌خس سینه و تشدید علائم تنفسی در کودکان مبتلا به بیماری های مزمن ریوی می شود. نقص های مادرزادی:از جمله شکاف لب و شکاف کام که به دلیل رشد ناقص و بسته نشدن اجزای تشکیل دهنده صورت مانند کام‌و‌لب‌ها ایجاد می گردد. بسته نشدن لب و شکاف داشتن لب در نوزادان را شکاف‌لب یا اصطلاحا لب شکری گویند و بسته نشدن کامل کام و یا همان سقف دهان را شکاف کام می نامند.
-
مشکلات جنسی
سیگار همچنین ممکن است به مشکلات باروری و کاهش سطح هورمون‌های جنسی در مردان و زنان کمک کند و منجر به کاهش میل جنسی و آسیب به DNA در اسپرم شود.موارد زیر خلاصه اختلالات جنسی است که بر اثر کشیدن سیگار به وجود می آید. در آقایان : اختلال در نعوظ: نعوظ تنها زمانی امکان‌پذیر است که رگ های خونی آلت تناسلی بزرگ و پر از خون شوند.سیگار عروق خونی در آن ناحیه از بدن را مختل می کند به این معنی که این عمل همیشه نمی تواند اتفاق بیفتد. کاهش اسپرم: سیگار می تواند باعث کاهش‌اسپرم و باروری شود. در خانم ها: یائسگی زودرس: زنان سیگاری ممکن است چندین سال زودتر‌از افراد غیرسیگاری یائسه شوند همچنین ممکن است علائم یائسگی شدیدتری را تجربه کنند این ممکن است به این دلیل باشد که سیگار می‌تواند باعث کاهش سطح استروژن زنان شود. خشکی واژن: افرادی که سیگار می‌کشند ممکن است خشکی واژن را تجربه کنند.سیگار جریان خون به بافت‌های بدن شما از جمله واژن را تحت تأثیر خود قرار می دهد. این می تواند بر تحریک جنسی،برانگیختگی و روانکاری تأثیر بگذارد.
-
سیستم قلبی عروقی
نیکوتین باعث سفت شدن رگ های خونی می شود که جریان خون را محدود می‌کند.سیگار همچنین فشار خون را افزایش می دهد و دیواره رگ های خونی را ضعیف می کند و خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد.مشکلات قلبی و عروقی ناشی از سیگار شامل موارد زیر است: سکته: سیگار یک عامل خطر شناخته شده برای انواع سکته مغزی ، همچنین استنشاق سیگار در عملکرد طبیعی قلب، خون و سیستم عروقی اختلال ایجاد می کند، به گونه‌ای که خطر حمله قلبی را افزایش می دهد. بیماری شریانی محیطی: بیماری است که در آن پلاک‌هایی در شریان‌هایی که خون را به سر، اندام‌ها و دست و پاها حمل می‌کنند تشکیل می‌شود. این پلاک‌ها از چربی، کلسترول، کلسیم، بافت لیفی و سایر مواد موجود در خون تشکیل شده‌اند.
-
پوست و مو
سیگار می تواند پوست، مو و ناخن های شما تحت تاثیر قرار دهد مواد موجود در دود تنباکو می توانند ساختار‌پوست شما را تغییر دهند.موارد زیر برخی از مشکلاتی است که استفاده از سیگار برروی پوست و مو می گذارد: پیری زودرس: پوست می تواند نیکوتین سیگار را جذب کند و این ممکن است عوارض جانبی مانند پیری زودرس پوست و باعث افزایش عفونت شود. افتادگی پوست: مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث از دست دادن آب از طریق پوست و تخریب کلاژن می شود. از بین رفتن این عناصر سازنده که به پوست استحکام و خاصیت ارتجاعی می‌بخشد، باعث افتادگی و افتادگی پوست می شود.
-
دیابت نوع ۲
سیگار همچنین بر انسولین تأثیر می گذارد و احتمال ایجاد مقاومت به انسولین را افزایش می دهد.دیابت نوع 2 در افرادی که سیگار می‌کشند سریعتر از افرادی که استفاده نمیکنند ایجاد می شود، زیرا ممکن است کنترل آن دشوارتر باشد.
-
استخوان
سیگار می تواند با کاهش تراکم استخوان، بر سلامت استخوان تأثیر منفی بگذارد.استفاده از تنباکو با ایجاد شرایطی مانند پوکی استخوان یا تجربه شکستگی استخوان مرتبط است.همچنین سیگار می تواند تاثیر‌منفی بر بهبود استخوان داشته باشد.
ترک سیگار
ترک‌سیگار یکی از بهترین کارهایی است که برای سلامتی خود می توانید انجام دهید.اگر قبلاً تلاش کرده‌اید و شکست خوردید باز هم تلاش خود را برای ترک سیگار و داشتن بدن‌سالم داشته باشید. حال به طور خلاصه به مواردی اشاره می کنیم که به ترک سیگار کمک می کند.
از محرک ها اجتناب کنید:
میل به دود کردن در مکان‌هایی که اغلب سیگار می‌کشید قوی‌تر است مانند مهمانی‌ها یا کنار دوستان یا در مواقعی که استرس داشتید یا قهوه می‌نوشیدید. محرک های خود را بیابید و برنامه ای برای اجتناب از آنها یا عبور از آنها بدون استفاده از سیگار داشته باشید.
تاخیر انداختن:
اگر احساس می‌کنید می‌خواهید تسلیم هوس سیگار‌کشیدن خود شوید به خود بگوییدکه ابتدا باید 10 دقیقه دیگر صبر کنید سپس کاری انجام دهید که در آن مدت حواس خود را پرت کنید سعی کنید به یک منطقه عمومی عاری از دود برویداین ترفندهای ساده ممکن است برای از بین‌بردن ولع مصرف سیگار کافی باشد.
آدامس جویدن:
آدامس بدون قند یا آب نبات سفت بجوید و یا هویج خام، آجیل یا تخمه آفتابگردان چیزی ترد و خوشمزه میل کنید.
فعالیت بدنی داشته باشید:
فعالیت بدنی می‌تواند به منحرف کردن حواس شما از هوس آن کمک کند حتی فعالیت های کوتاه مدت مانند چند بار دویدن از پله ها بالا و پایین رفتن می تواند ولع مصرف سیگار را از بین ببرد برای پیاده روی یا دویدن خارج از خانه و یا محل کار بروید. دلیل و انگیزه قوی خود را پیدا کنید: برای محافظت از خانواده خود،بتلا به سرطان ریه،بیماری قلبی یا اینکه جوانتر به نظر برسید باید دلیل شما برای ترک باشد . شروع به ترک کنید و دلیلی را انتخاب کنید که به اندازه کافی قوی باشد تا بر میل به روشن کردن غلبه کند.
کلام پایانی
در آخر میتوانید با ترک آن ریسک آسیب های جبران ناپذیر به جسم خود و اطرافیان را متوقف کنید. پس برای سلامتی خودتان و عزیزانتان از همین امروز شروع به ترک آن کنید. همچنین میتوانید مقاله (مضرات مشروبات الکلی بر بدن) را نیز مطالعه کنید.
