مراقبت از پوست
مراقبت از پوست

مراقبت از پوست از مهم‌ترین ارکان زیبایی و سلامت روحی شماست. بیشتر افراد می­‌بایست از پاک‌کننده، تونر، یک مرطوب‌کننده محافظ در طول روز و یک کرم مغذی در طول شب استفاده کنند. بعضی­‌ها علاوه بر تمام این محصولات به یک سرم تخصصی­‌تر (آنتی­‌اکسیدان برای روز و رتینول برای شب) هم نیاز دارند. گرچه گزینه­‌های اضافه­‌تری مانند ماسک و اسکراب برای تکمیل روتین پوستی همه­‌ی افراد به صورت اختیاری در دسترس هستند.

روتین پوستی چیست؟

هر برنامه‌­ای که برای مراقبت از پوست و به منظور حفظ سلامت و رفع نواقص آن ترتیب داده شود، روتین پوستی گویند. از آنجایی که نیازهای پوست در طول روز و شب متفاوت هستند، روتین پوستی هم به دو بخش تقسیم می­‌شود:

  • روتین روزانه پوست:

در طول روز، پوست به دلیل قرار گرفتن در برابر عوامل محیطی آسیب می­‌بیند و چربی و آلودگی زیادی روی آن جمع می­‌شوند. مراقبت از پوست در طول روز درست به اندازه‌­ی مراقبت از آن در طول شب مهم است. هدف روتین روزانه پوست، آماده کردن پوست برای مواجه شدن با استرس‌­های محیطی روزانه است. با مراقبت درست از پوست در طول روز، می‌توانیم به پوست‌مان کمک کنیم تا در طول شب خودش را بازسازی کند. به علاوه سلامت پوست در طول روز به آرایشی بهتر و طبیعی­‌تر هم کمک می‌کند.

  • روتین شبانه پوست:

همانطور که گفتیم هدف از روتین روزانه پوست، محافظت از پوست در برابر آفتاب و محرک‌­های محیطی است. در حالی که هدف روتین شبانه‌ی پوست بازسازی و ترمیم پوست است. محصولات مراقبتی روتین شبانه‌ی پوست غنی­‌تر هستند، چون مدت طولانی­‌تری روی پوست می‌مانند. در طول شب پوست خودش را بازسازی می­‌کند. یعنی سلول‌­های جدید با سلول­‌های آسیب دیده جایگزین می­‌شوند.

استفاده از محصولات جوان‌ساز در طول شب، پوست شما را برای مقابله با عوامل محیطی در طول روز آماده می‌کند. یک روتین شبانه­‌ی درست با تمرکز بر ترمیم و آبرسانی پوست به سفت و شفاف شدن پوست کمک می‌کند.

رسیدگی به پوست در منزل

برای رسیدگی به پوست صورت در منزل، باید قبل از هر چیز نوع پوست را تعیین کنید؛ اگر نمی­‌دانید پوست شما از چه نوعی است یا می­‌خواهید مطمئن شوید، می­توانید آزمایش فیزیکی زیر را انجام دهید.

این آزمایش میزان تولید سبوم شما را می‌­سنجد. سبوم یک مایع چرب و مومی است که از منافذ ترشح می‌شود. میزان سبوم تولید شده، نوع پوست را تعیین می­‌کند. آزمایش تولید سبوم دقیق­‌ترین راه برای تشخیص نوع پوست است. برای این آزمایش گام­‌های زیر را دنبال کنید:

  • صورت خود را بشویید و خشک کنید. به مدت 30 دقیقه صبر کنید.
  • یک عدد دستمال کاغذی را به آرامی روی گونه­‌های خود فشار دهید. اینکار را برای چند نقطه­‌ی دیگر از جمله پیشانی، بینی، و چانه هم تکرار کنید.
  • دستمال را زیر نور نگه دارید و ببینید چقدر شفاف است.
پوست خشک

دستمال شفاف نیست و پوسته‌‌های ریز و خشک روی آن دیده می‌شود.

چرب

دستمال به‌طور کامل چرب به نظر می‌­رسد.

مختلط

مقدار چربی جذب شده از هر کدام از نواحی پوست متفاوت است.

نرمال

هیچ پوسته یا چربی روی دستمال دیده نمی‌­شود.

فراموش نکنید هر کدام از پوست‌­های بالا صرف نظر از مقدار یا کیفیت سبوم می­‌توانند حساس هم باشند. حساسیت پوست به موارد زیر بستگی دارد:

  • سرعت واکنش نشان دادن پوست نسبت به محصولات پوستی کیفیت مراقبت از پوست سرعت و سهولت قرمز شدن پوست احتمال بروز آلرژی پوستی
 روتین مراقبت از انواع پوست

حالا که انواع اصلی پوست را یاد گرفتیم، در این بخش به سراغ روتین مراقبت کامل از هر نوع پوست به جز پوست حساس می‌رویم.

  • روتین مراقبت از پوست نرمال

احتمالا شما هم کلمه‌­ی انواع پوست، یا مناسب پوست‌­های نرمال را روی محصولات پوستی زیادی دیده‌اید. اما در واقع پوست هیچ­کس کاملا نرمال نیست. با اینحال هر­کسی که پوست نسبتا چرب یا خشک نداشته باشد یا با مشکلاتی مانند چروک، آکنه و حساسیت روبه‌رو نباشد، پوست متعادل یا نرمالی دارد. روتین مراقبت از پوست نرمال شامل مراحل زیر است:

  1. پاک‌کننده (صبح-شب): یک پاک کننده­‌ی فاقد سولفات با کف ملایم به شما کمک می­‌کند تا پوست بی عیب و نقصی داشته باشید.
  2. تونر (صبح-شب): از ترکیبات الکلی دوری کنید. بیشتر تونرها حاوی الکل هستند اما اجتناب از آن‌ها ضروری است.
  3. مرطوب­‌کننده‌­ی SPF دار (صبح): وقتی مرطوب‌­کننده می­زنید، گردن را فراموش نکنید؛ قدرت حفاظت در برابر آفتاب را فقط عدد SPF تعیین نمی­‌کند، بلکه مقدار استفاده از آن هم مهم است. یک مرطوب­‌کننده­‌ی دارای حداقل SPF30 از پوست شما در برابر نور آفتاب محافظت می­‌کند و بدون آن‌که منافذتان را مسدود کند، آن را آبرسانی می­‌کند. سعی کنید دنبال ترکیباتی مانند دایمتیکون، پانتنول و هیالورونیک اسید باشید.
  4. سرم آنتی اکسیدان (شب): اگر قصد خرید یک سرم آنتی اکسیدان را دارید، بهتر است سراغ محصولاتی بروید که علاوه بر ترکیبات روشن­‌کننده مانند ویتامین C و عصاره‌­ی جلبک، ترکیبات احیا کننده‌­ی طبیعی مانند رزماری و نعنا هم دارند.
  5. مرطوب­‌کننده (شب): در طول شب، به جای SPF به دنبال ترکیبات مغذی باشید. یک مرطوب‌کننده­‌ی کرمی گزینه‌­ی ایده‌­آلی است برای تغذیه‌ی پوست شما است.
  6. مراقبت­‌های اضافی: اگر می­‌خواهید پوست نرمال را سالم نگه دارید، چند­بار در هفته گلیکولیک اسید استفاده کنید. گلیکولیک اسید یک آلفا هیدروکسی اسید (AHA) محبوب است و به خاطر ساختار مولکولی بسیار کوچکش، به عمق پوست نفوذ می‌کند. این ترکیب سلول‌های مرده‌­ی سطح پوست را حل می­کند و باعث نرمی، درخشش و یک‌دست شدن رنگ چهره می­‌شود.
  • روتین مراقبت از پوست خشک

بهترین برنامه­‌ی مراقبت از پوست خشک، برنامه‌­ای است که رطوبت را در پوست حفظ کند. بریر (لایه­‌ی سطحی نگه‌دارنده‌­ی رطوبت پوست) پوست خشک آسیب دیده­ است. این پوست­‌ها ترک‌­های نامرئی دارند که مسیر خروج رطوبت و ورود آلرژن­‌ها را هموار می‌­کند. روتین مراقبت از پوست­‌های خشک گام‌­های زیر را شامل می­‌شود:

  1. لوسیون پاک کننده (صبح-شب): بهترین لوسیون پاک کننده برای پوست‌­های خشک انواع بدون کف، غیر فومی و بسیار ملایم هستند.
  2. تونر (صیح-شب): تونر به متعادل کردن pH پوست، بازگرداندن رطوبت و محافظت از پوست در برابر استرس‌­های محیطی کمک می‌کند.
  3. سرم آنتی اکسیدان (صبح): در طول روز با استفاده از یک سرم آنتی اکسیدان قدرتمند (ترجیحا حاوی ویتامین E، A و C) به جلوگیری از تخریب کلاژن کمک کنید؛ فقط مطمئن شوید SPF داشته باشد.
  4. مرطوب­کننده SPF دار (صبح): یک مرطوب­‌کننده­‌ی آبرسان حاوی SPF آخرین قدم برای تکمیل مراقبت از پوست در طول روز است.
  5. سرم رتینول (شب): 5 شب در هفته یک سرم رتینول ضعیف (بدون نیاز به نسخه­‌ی پزشک) استفاده کنید. سرم­‌ها بهتر از کرم­‌ها هستند، چون ریز مولکول هستند و به پوست بهتر نفوذ می‌­کنند.
  6. کرم دور چشم (شب): دنبال یک سرم دور چشم حاوی پپتید، باشید؛ چون تولید کلاژن را تحریک می­‌کند.
  7. مرطوب­‌کننده آبرسان (شب): روغن هسته­‌ی رز هیپ، روغن گل مغربی، روغن گل گاوزبان، فسفولیپید­ها، روغن کرن بری، روغن بادام شیرین و روغن جوجوبا بعضی از بهترین ترکیبات موجود در مرطوب‌کننده‌های پوست خشک هستند. این ترکیبات، عملکرد چربی­های طبیعی پوست را تقلید می­‌کنند و باعث می­‌شوند سد دفاعی پوست، رطوبت را بهتر حفظ کند.
  8. مراقبت­‌های اضافی: پوست خشک به لایه­‌برداری (ملایم) واکنش خوبی نشان می‌­دهد. اگر پوست شما خشک است، یعنی سلول­‌های مرده روی سطح پوست شما جمع می­‌شوند. رطوبت­‌رسانی سلول‌های مرده­ منطقی نیست. پوست خشک پر از ترک‌­های نامرئی است، پس نباید از اسکراب­‌های دانه‌­دار استفاده کنید. لایه‌­بردارهای شیمیایی با تجزیه­‌ی سلول­‌های مرده، بدون صدمه‌­زدن به پوست آن را شفاف و نرم می­‌کنند. اگر پوست شما خیلی خشک است، به جای کرم مرطوب­‌کننده‌­ی شب از روغن مغذی صورت استفاده کنید.
  • روتین مراقبت از پوست چرب

پوست چرب غدد چربی بزرگ‌تر و مقادیر زیادی سبوم دارد. این مسئله ژنتیکی است. خانم­‌هایی که پوست چرب دارند، دچار تجمع چربی روی پوست می‌­شوند، بنابراین هدف این است که با هیدراته نگه داشتن سلول­‌های پوست، فعالیت چربی را کاهش داد. محصولات مراقبت از پوست چرب حاوی ترکیباتی هستند که از تولید بیش از اندازه‌­ی چربی جلوگیری می­‌کند. روتین مراقبت از پوست‌­های چرب شامل مراحل زیر است:

  1. ژل پاک کننده (صبح-شب): در مورد پوست چرب، چربی مولد باکتری است و باکتری منجر به ایجاد جوش می­‌شود. در صورت امکان پوست خود را سه مرتبه در روز بشویید. چربی زیاد، بستر مناسبی برای نواقص پوستی فراهم می‌­کند. بهتر است از شوینده­‌های فاقد سولفات استفاده کنید. هدف این است که چربی پوست شما تعدیل شود، نه اینکه پوست‌تان را با استفاده از ترکیبات نامناسب خشک کنید.
  2. تونر (صبح-شب): دنبال یک تونر فاقد الکل باشید که ترکیباتی مانند زینک PCA (یک نوع هومکتانت که رطوبت را داخل پوست نگه می‌دارد) داشته باشد. از دیگر ترکیبات موثر در تونرها می‌­توان به شمعدانی (geranium) و فندق جادویی (witch hazel) اشاره کرد.
  3. سرم AHA/BHA (صبح­): سرم­‌هایی که آلفاهیدروکسی اسید یا بتاهیدروکسی اسید دارند به بهبود ظاهر منافذ و یکدست شدن رنگ پوست کمک می­‌کنند. اگر مستعد جوش هستید، برای ضدعفونی کردن پوست به دنبال ترکیباتی مانند سالیسیلیک اسید و روغن درخت چای باشید.
  4. مرطوب­‌کننده‌­ی فاقد چربی (صبح-شب): تصور نکنید چون پوست شما چرب است، نیاز به مرطوب‌­کننده ندارید. پوست دهیدراته برای جبران کمبود خود چربی بیشتری تولید می­‌کند. با توجه به این نکته، یک مرطوب­‌کننده‌­ی سبک و فاقد چربی که سدیم PCA و گلیسیرین داشته باشد، بهترین گزینه برای تامین رطوبت پوست شما است.
  5. ضدآفتاب زینک اکساید (صبح­): معمولا کسانی که پوست چرب دارند، تمایلی به استفاده از ضدآفتاب ندارند، چون نوع متناسب با پوست خود را پیدا نمی­‌کنند. قطعا یک ضدآفتاب فرموله شده بر پایه­‌ی زینک اکساید مشکل شما را حل خواهد کرد. چراکه علاوه ­بر ایجاد ظاهری مات، خواص آنتی باکتریال دارد و برای کسانی که مستعد جوش هستند عالی است. در نهایت اگر احساس خوبی با ضدآفتاب نداشتید، سراغ کامپکت­‌های پودری بروید.
  6. سرم رتینول (شب): رتینول برای پوست چرب خوب است، چون مصرف منظم آن باعث کوچک‌تر شدن منافذ می­‌شود.
  7. مراقبت­‌های اضافی: برای تکمیل برنامه مراقبت از پوست خود می‌­توانید هفته‌­ای یک بار از انواع ماسک­‌های خاک رس استفاده کنید. اجازه ندهید ماسک کاملا روی صورت خشک شود. ممکن است با این کار باعث دهیدراته شدن پوست خود شوید.
  • روتین مراقبت از پوست مختلط

برنامه مراقبت روزانه از پوست مختلط باید به‌­گونه‌ای باشد که بتواند طیف وسیعی از مشکلات پوست را برطرف کند. پوست مختلط، پوستی است که بعضی قسمت‌­های آن چرب و دیگر بخش‌­های آن خشک هستند. نیازی نیست برای هر بخش صورت یک مراقبت جداگانه در نظر بگیرید، در عوض یک برنامه‌­ی متعادل را برای کل پوست صورت اجرا کنید. روتین مراقبت از پوست‌­ها مختلط گام‌­های زیر را شامل می‌شود:

  1. ژل پاک­‌کننده (صبح-شب): از یک ژل پاک کننده استفاده کنید. اگر پوست شما رو به خشکی رفت، به جای ژل از لوسیون استفاده کنید.
  2. تونر (صبح-شب): یک مدل تونر متعادل کننده­‌ی ملایم که حاوی فندق جادویی باشد، استفاده کنید.
  3. سرم AHA/BHA (صبح­): آلفا و بتا هیدروکسی اسید­ها، علاوه بر انقباض منافذ باعث شفاف شدن پوست می­‌شوند. اگر مستعد جوش هستید، برای تمیز نگه‌­داشتن پوست به دنبال ترکیباتی مانند سالیسیلیک اسید و روغن درخت چای باشید.
  4. مرطوب­‌کننده­‌ی سبک (صبح-شب): پوست­‌های مختلط نیازی به استفاده از مرطوب­‌کننده‌­ی فاقد چربی ندارند، اما تحمل مرطوب­‌کننده­‌های چرب و سنگین را هم ندارند.
  5. ضدآفتاب زینک اکساید (صبح­): ضدآفتاب­‌های حاوی زینک اکساید برای پوست­‌های مختلط هم درست به اندازه‌­ی پوست­‌های چرب موثر هستند. مهم‌ترین مزیت این نوع ضدآفتاب‌­ها خاصیت مات­‌کنندگی آن‌ها است.
  6. سرم رتینول (شب): سرم رتینول تقریبا برای همه­‌ی پوست­‌ها از جمله پوست مختلط خوب است.
  7. مراقبت اضافی: از آنجائی‌که پوست‌­های مختلط فقط در ناحیه­ی T-zone مستعد چرب شدن هستند، بهتر است هنگام استفاده از ماسک خاک رس فقط روی همین نواحی تمرکز کنید.
وظیفه تونر چیست؟

همانطور که دیدید استفاده از تونر برای مراقبت از انواع پوست ضروری است. اما تونر چیست و چرا انقدر مهم است؟ تونر آلودگی­ و کثیفی به دام افتاده داخل منافذ را پاک می­‌کند. شاید بگویید شوینده هم همین کار را می‌­کند، اما حقیقت این است که شوینده قدرت نفوذ به داخل منافذ را ندارد و به تنهایی قادر به پاک کردن کامل پوست نیست.

اگر تونر را به برنامه مراقبت از پوست اضافه کنید و آن را بطور مرتب استفاده کنید، به مرور زمان متوجه تاثیرات شگرف آن روی درخشش و سلامت پوست خواهید شد.

برای مراقبت از پوست چه کنیم؟

تا اینجا هر آنچه لازم بود درباره‌­ی مراقبت از پوست بدانیم، یاد گرفتیم؛ اما اگر زمان کافی برای انجام همه‌ی اینکارها را نداشته باشیم باید برای مراقبت از پوست چه کنیم؟

اگر بخواهیم پوست خیلی خوبی داشته باشیم انجام کامل تمام اصول مراقبت از پوست ضروری است، اما اگر وقت یا هزینه­‌ی انجام تمام آن‌ها را ندارید، به اصول اولیه پایبند بمانید. تغییر سبک زندگی و انجام مراقبت‌های اساسی علاوه بر تضمین سلامت، روند پیری را هم کُند می­‌کند. اصول اولیه­‌ی مراقبت از پوست عبارتند از:

  • محافظت در برابر آفتاب
  • نکشیدن سیگار
  • مهربان بودن با پوست
  • پرهیز از حمام‌­های طولانی
  • دوری کردن از صابون­‌های خشن
  • دقت در مو زدایی
  • خشک کردن کامل پوست بعد از هربار شست‌وشو
  • رطوبت رسانی به موقع و کافی
  • خوردن غذاهای سالم
  • مدیریت استرس
مراقبت از پوست بدن

پیدا کردن روتین مناسب مراقبت از پوست صورت مهم است، اما فقط صورت نیست که نیاز به مراقبت دارد. همه به صورت بیشتر بها می‌دهند اما بدن هم مهم است. همانطور که برای مراقبت کردن از پوست صورت شوینده، لایه‌­بردار و مرطوب­‌کننده استفاده می­‌کنید، باید برای پوست بدن هم محصولات خاصی تهیه کنید. فراموش نکنید یک صورت شفاف با دست­‌های خشک و پینه بسته زیبا نیست.

اگر تا الان پوست بدن خود را با هر صابونی که دستتان می­‌آمده شسته‌­اید، یا گه‌گاهی بدنتان را مرطوب می‌کنید، وقت آن رسیده که یک روتین مناسب برای مراقبت از پوست بدن خود ترتیب دهید. اگر نمی‌­دانید چگونه باید این کار را انجام داد تا پایان این بخش همراه ما باشید. شما فقط 5 گام تا پوستی زیبا فاصله دارید.

  • گام اول: پوست خود را تمیز بشویید

همانطور که در مراقبت از پوست صورت هم گفتیم، مهم‌ترین گام برای داشتن پوستی سالم، شست و شوی درست آن است. در این مورد فقط از شوینده‌­های ملایم مخصوص بدن استفاده کنید. برای جلوگیری از خشک شدن و تحریک پوست هنگام شست و شو ملایم رفتار کنید.

  • گام دوم: پوست‌­های ضخیم را لایه برداری کنید

به طور مرتب پوست خود را اسکراب کنید تا تجمع سلول­‌های مرده باعث کدر شدن پوست شما نشود. نگران تحریک شدن پوست نباشید، پوست بدن مقاومت خوبی دارد.

هفته ای 2 تا 3 بار داخل حمام اسکراب مخصوص بدن استفاده کنید. تمرکز خود را روی آرنج، زانو و پاشنه‌­ی پا بگذارید. این نواحی پوست ضخیمی دارند، اگر بخواهید نرم و یکدست شوند حتما باید لایه برداری کنید.

  • گام سوم: پوست خود را درست شِیو کنید

حتی اگر مدت زیادی است که شیو می­‌کنید، احتمالا هنوز هم اشتباهاتی انجام می‌­دهید. در حقیقت، خطاهای زیادی هست که هرکسی در برنامه‌­ی مراقبت از پوست بدن مرتکب می‌­شود. برای انجام درست اینکار، زیر دوش شِیو کنید. آب، پوست را نرم می‌­کند و آن را برای شِیو آماده می­‌کند. تیغ را آرام روی پوست بکشید. حتما از کرم­‌های قبل اصلاح کمک بگیرید. در ضمن تیغ را در جهت رویش موها بکشید.

  • گام چهارم: از سر تا پای خود را مرطوب کنید

همیشه بعد از شست و شو، لایه برداری و اصلاح، پوست خود را مرطوب کنید. بهترین زمان برای استفاده از مرطوب­‌کننده زمانی است که تازه از حمام بیرون آمده‌اید و پوست کمی نم دارد. لوسیون یا کرم بدن را از نوک انگشتان تا گردن خود کامل پخش کنید. اجازه دهید مرطوب­‌کننده کاملا جذب شود و سپس لباس بپوشید.

  • گام پنجم: برای زیبا شدن رنگ پوست از کرم‌­های اُتو برنز استفاده کنید

درست است که آفتاب گرفتن برای پوست مضر است، اما به این معنی نیست که نمی‌­توانید پوست خوشرنگی داشته باشید. اگر دوست دارید برنز کنید، از اتوبرنزرها کمک بگیرید. چنین محصولاتی کمک می­‌کنند پوست یکدست و خوشرنگی داشته باشید.

نشانه‌­های سلامت پوست صورت چیست؟

تمام مراقبت­‌های پوست با هدف سلامت انجام می‌­شوند. پوست سالم:

  • نرمال است
  • هیچ‌گونه چربی یا خشکی اضافی ندارد
  • قرمز یا ملتهب نیست
  • سفت است و حالت ارتجاعی دارد
  • رنگ یکنواختی دارد، یعنی هیچ بخشی از پوست تیره نیست
  • جوان و بدون چین و چروک است
  • هیچ عیب و نقصی از جمله آکنه ندارد
  • بافت نرم و لطیفی دارد.
کلام پایانی

فراموش نکنید پوست خوب از مهم‌ترین فاکتورهای زیبایی است و زیبایی پوست در گرو سلامت آن است. اگر دوست دارید همیشه و در هر سنی زیبا باشید، با رعایت اصول مراقبت از پوست، سلامت آن را حفظ کنید.

همچنین میتوانید مقاله تقویت عضلات کمر را نیز مطالعه کنید.